Navlun ; Sözlük anlamı “dıs ticarette bir yerden baska bir yere ulastırmak için gemiye alınan esyanın bütünü ve tasıyıcı tarafından, gemisinde tasınacak yük için istenen ücret” olarak tanımlanır. Ancak zamanla beraber gümrükleme sektöründe “navlun” kelimesi salt deniz yoluyla yapılan tasımacılık için değil, dıs ticaret islemlerinde herhangi bir ulasım yolu ile (deniz yolu, kara yolu, hava yolu ve demir yolu) yapılan tasıma hizmetine ve tasıma hizmeti karsılığında ödenen bedele verilen genel isim olmustur.

Detaylı Açıklama…

Navlun ; Deniz hukukunda tasıyanın belirli bir ücret karsılığında, gemisini kısmen ya da tamamen tasıtana tahsis ederek ya da tahsis etmeksizin bir yükü deniz yoluyla tasımayı yüklendiği sözlesmedir.

Tasıyan, gemisinin tamamını ya da bir bölümünü tasıtana tahsis edebilir veya parça mal olan belirli bir esyayı denizde tasımayı yüklenebilir. Navlun sözlesmesi su hususları içerir:

• Tasıyan tarafından yapılan bir tasıma taahhüdü;
• Gemiyle tasımaya elverisli bir malın varlığı;
• Tasımanın denizde yapılması;
• Tasımanın gemi niteliğinde bir araç ile yapılması;
• Tasımanın ücretli olması.

Navlun sözlesmesi sekle tâbi değildir; ancak uygulamada genellikle konsimento düzenlenir.

Bir navlun sözlesmesinde tasıtan olan kimse, bu sözlesmeye dayanarak ikinci bir sözlesmede tasıyan sıfatını alabilir. Bu halde bir alt tasıma sözlesmesi vardır. Navlun sözlesmelerinin bir türü de, karma navlun sözlesmeleridir. Bu durumda tasıyan, yükü kara, nehir ve deniz yoluyla tasımayı taahhüt eder.

Navlun sözlesmesinden tasıyan ve tasıtan yönünden bazı hak ve borçlar doğar. Tasıyanın baslıca borçları, yükü tasıyacak gemiyi, yüklemeye hazır, sefere ve denize elverisli olarak yükleme limanında bulundurmaktır. Tasıyanın, navlun sözlesmesinden doğan en önemli hakkı ise bir ücret, yani navlun almaktır. Navlun, aksine bir hüküm olmadıkça para ile ödenir. Taraflar, navlun miktarını saptamakta serbesttir. Ancak, bugün navlun genellikle uluslararası sözlesmeler ile saptanmıs olduğu için, taraflar çoğunlukla bunlara bağlı kalmaktadır. Navlunu ödeme borcu, kural olarak tasıtandadır. Ancak, eğer bir konsimento düzenlenmis ve bundan navlunu ödeyecek olanın, malı alan kisi olacağı anlasılıyorsa, navlunu ödeme borcu konsimentoya göre, yükü alacak olan kisiye geçer. Navlun alacağı, muaccel olmasından itibaren bir yıl içinde zamanasımına uğrar.

Tasıyanın, navlun alacağı için, astarya ve sürastarya ücretlerinde de olduğu gibi, yük üzerinde hapis hakkı vardır. Navlun sözlesmesi,

• Pismanlık navlunun ödenmesiyle hiçbir sebep gösterilmeden;

• Gemiye devlet ya da yabancı bir devletin el koyması halinde;

• Tasınacak mallar üzerinde ithal ya da ihraç yasağı konması halinde;

• Yükleme ya da varma limanının ablukaya alındığı hallerde;

• Savas halinde;

• İmkânsızlık halinde sona erer.