Demuraj en basit haliyle
ödenen gecikme bedellerine verilen isimdir. Dış ticaret işlemlerinde
konteynerdaki yükün boşlatılması için ithalat ve ihracatçılar arasında anlaşma
yapılarak bir süre belirlenmektedir. Eğer anlaşma ile belirlenen süre aşılırsa,
her bir konteyner başına alıcı tarafından gecikme bedeli ödenmektedir. Dış
ticaret işlemlerinde ödenen bu gecikme bedeli demuraj olarak adlandırılır. Demuraj
bedeli konteyneri anlaşılan süre içinde teslim etmeyen müşteri tarafından,
konteynerin ait olduğu firmaya ödenmektedir.
Niçin Demuraj Ödenir?
Türk Ticaret Kanunu gereğince deniz taşımacılığı yolu ile
yapılan ticaretlerde alıcı ve satıcı taşınan malın ilgili limana sevk
işlemlerine dair süreyi en baştan belirlemek durumundadır. Starya adı verilen
bu yükleme ve boşaltma süresine dair anlaşma taraflarca belirlenmemiş ise bu
süre liman kurallarına göre belirlenir. İlgili limanın bu konuda herhangi bir
kuralı yoksa yükleme ve boşlatma süresi ticari gelenekler ya da malın durumuna
göre belirlenebilir.
Sürenin aşılması durumunda malı taşıyan gemilerin fazladan
bir müddet daha beklemesi gerekecektir ki bu bekleme süresinin karşılanması
için de demuraj bedeli ödenmelidir.
Demuraj Masrafları
Kim Tarafından Belirlenir?
Demuraj masrafları carrier adı da verilen konteyner taşıyıcı
firmaları tarafından belirlenmektedir. Bu masraflar konteyner çeşidi, konteyner
büyüklüğü, liman, taşıyıcı ve ülke farklılıklarına bağlı olarak
değişebilmektedir.
Demuraj Masrafları
Niçin Oluşur?
Demuraj masrafları birçok
sebebe bağlı olarak ulaşabilir. Evrakların ithalatçıya zamanında
ulaştırılmaması ya da evrakların hava kargo taşımacılığı esnasında kaybolması,
yine evraklara bağlı sebeplerden biri olarak konteyner gemisinin evraklardan
önce limana gelmesi, evrakların bankadan beklenilen sürede temin edilememesi ve
kimi zorunlu sebepler dolayısıyla hava kargo firmalarının evraklar teslimini
gerçekleştirememesi demuraj masraflarının oluşumunda oldukça etkili
sebeplerdendir.